Hulpstoffen en toevoegingen

In beton kunnen verschillende hulpstoffen gebruikt worden. Deze dienen om de eigenschappen van het beton te verbeteren of aan te passen. 

• PLASTIFICERENDE HULPSTOFFEN

Om een betere verwerkbaarheid te bereiken en/of het watergehalte te verlagen bij gelijke verwerkbaarheid worden plastificerende hulpstoffen gebruikt. Zowel op basis van samenstellingen als op basis van het effect wordt een onderscheid gemaakt tussen gewone plastificeerders en superplastificeerders. Zo is de waterreductie bij superplastificeerders minimaal 12% (bij plastificeerders minimaal 5%). Met superplastificeerders kunnen grotere effecten worden bereikt, zonder dat daarbij veel lucht wordt ingebracht of een storende vertragende nevenwerking ontstaat. De belangrijkste grondstoffen voor superplastificeerders zijn:

1. Gezuiverde lignosulfonaten
2. Gezuiverde naftaleen-formaldehyde condensaten
3. Gesulfoneerde melaminie-formaldehyde condensaten
4. Polycarboxylaten

Er is een scala aan producten op de markt. Steeds vaker zijn producten aangepast naar een specifieke toepassing. Polycarboxylaten worden bijvoorbeeld veel toegepast in zelfverdichtend beton door hun sterke plastificerende werking. Bovendien kan bij met dit product de rheologie van de specie, met name de vloeibaarheid en de viscositeit, sterk worden beïnvloed.

• BINDINGSVERSNELLERS

De binding van het cement wordt beduidend versneld door toevoeging van bindingsversnellers verdund met water. Het mengsel bereikt na enkele minuten een zekere taaiheid en verhardt vrij vlug. Niet meer mortel aanmaken dan men kan verwerken. De mortel begint snel te binden, verhardt en is bestand tegen uitwassing, waterstralen onder hoge druk en mechanische belasting (verankering).

1. ongewapend, gewapend,
2. voor- en nagespannen beton,
3. spuitbeton of mortel

m.a.w. beton waar een goede verwerkbaarheid, lage wcf, hoge eindsterkte en duurzaamheid vereist zijn.

1. vertraging van de binding
2. pompbeton
3. licht beton
4. aardvochtig beton
5. stortbeton (plastisch tot vloeibaar)
6. architectonisch beton 

• LUCHTBELVORMER

Een luchtbelvormer is een hulpstof waardoor luchtbelletjes in betonspecie worden gebracht tijdens het mengproces. De ingebrachte lucht bestaat uit microscopisch kleine luchtbellen, gewoonlijk tussen 10 μm en 300 μm in diameter. De afmetingen en de verdeling van de luchtbelletjes is belangrijk. De luchtbelletjes verbeteren de stabiliteit en verwerkbaarheid van de betonspecie en de vorstbestandheid en de waterdichtheid van het verharde beton. 

• Stabiliteit betonspecie
  • De stabiliteit van de specie wordt verbeterd omdat de luchtbelletjes zich gedragen als fijn materiaal. Hierdoor zal de specie minder snel ontmengen en zal minder waterafscheiding (bleeding) optreden.
• Verwerkbaarheid
  • De verwerkbaarheid van de specie wordt verbeterd door het 'kogellagereffect' van de luchtbellen. Ze verminderen de wrijvingsweerstand van de deeltje in de specie onderling en maken de specie hierdoor plastischer en eenvoudiger te verdichten.
• Vorstbestandheid
  • Bij vorst kan het nog in de capillaire poriën van beton aanwezige water bevriezen. De volumetoename bij de omzetting van water naar ijs geeft een inwendige druk waardoor schade kan ontstaan. De luchtbelletjes zorgen voor een onderbreking van de capillaire poriën waardoor het ijs kan uitzetten in de gevormde luchtholtes.
• Waterdichtheid
  • De waterdichtheid wordt verbeterd doordat de luchtbelletjes het capillair systeem onderbreken, waardoor de wateropzuigende (capillaire) werking wegvalt 

• PIGMENTEN

Kleurbeton is de benaming voor met behulp van pigmenten en/of de cementkeuze (wit cement) door en door gekleurd beton. Door de toevoeging van pigmenten en/of gebruik van wit cement is beton door en door duurzaam te kleuren.